Hałas w budynku - Pomiary akustyczne
Do badań hałasu instalacyjnego zaliczamy wszystkie pomiary hałasu wykonywane wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych.
Najczęstszymi źródłami podlegającymi ocenie akustycznej w budynkach są:
- hałas instalacji wodnej w domach wielorodzinnych
- hałas pochodzący z central wentylacyjnych, kotłowni gazowych i pomieszczeń technicznych
- hałas komunikacyjny pochodzący od blisko zlokalizowanych dróg, względem domów mieszkalnych
- hałas przemysłowy pochodzący od zlokalizowanych w pobliżu fabryk i warsztatów rzemieślniczych
- hałas od dyskotek, pubów, barów
W ramach badań hałasu instalacyjnego (wewnątrz pomieszczeń) EKO-POMIAR wykorzystuje procedury badawcze:
- Akustyka Budowlana. Metody pomiaru poziomu dźwięku A w budynkach. PN-87/B-02156.
- Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku
w pomieszczeniach. PN-87/B-02151/02.
Pomiar akustyczny pomieszczenia – oferta
Oferujemy Państwu pomiary akustyczne:
- pomieszczeń
- biurowców
- centrum handlowego
- hal
- hotelu
- szpitala
Pomiary akustyczne pomieszczeń
Od czerwca 2015 roku obowiązuje Polska Norma PN-B-02151-4:2015-06 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 4: Wymagania dotyczące warunków pogłosowych i zrozumiałości mocy w pomieszczeniach oraz wytyczne prowadzenia badań. Norma ta określa zasady pomiaru i wyznaczania wskaźników akustycznych akustyki budowlanej. Są to czas pogłosu „T” (czas spadku poziomu dźwięku w badanym pomieszczeniu, np. wskaźnik T60, określa czas, w którym poziom dźwięku obniży się o 60 dB) oraz wskaźnik transmisji mocy „STI” (wartość w zakresie 0 i 1, reprezentująca jakość transmisji mocy między mówcą a słuchaczem.
Czas pogłosu, T, i wskaźnik transmisji mowy STI w pomieszczeniach przeznaczonych do komunikacji słownej
| Lp. | Pomieszczenie | Wymaganie | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rodzaj pomieszczenia | Kubatura pomieszczenia, T m3 | Czas pogłosu, T s | Wskaźnik transmisji mowy, STI – | |||||||||||
| 1.1 | Sale i pracownie szkolne, sale audytoryjne, wykładowe w szkołach podstawowych, średnich i wyższych i inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniub | ≤ 120 | ≤ 0,6 a | – | ||||||||||
| 1.2 | od 120 do 250 | ≤ 0,6 a | ≥ 0,60 | |||||||||||
| 1.3 | od 250 do 500 | ≤ 0,8 | ||||||||||||
| 1.4 | od 500 do 2000 | ≤ 1,0 | ||||||||||||
| 1.5 | > 2000 | Określić indywidualnie | Określić indywidualnie d | |||||||||||
| 2.1 | Sale rozpraw sądowych, sale konferencyjne, audytoria i inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniu c | ≤ 500 | ≤ 0,8 | ≥ 0,60 | ||||||||||
| 2.2 | od 500 do 2000 | ≤ 1,0 | ||||||||||||
| 2.3 | > 2000 | Określić indywidualnie | Określić indywidualnie d | |||||||||||
| a | W pomieszczeniach przeznaczonych do prowadzenia zajęć dla osób z ubytkami słuchu i/lub innymi problemami z komunikacją słowną, maksymalny czas pogłosu, T, nie powinien być większy niż 0,4 s. W pomieszczeniach przeznaczonych do prowadzenia zajęć w ramach nauczania początkowego lub nauczania języków obcych, zaleca się zmniejszyć czas pogłosu, T, o 0,1 s w stosunku do wartości podanych w Tablicy 1. | |||||||||||||
| b | Wymagania dotyczące wskaźnika transmisji mowy STI należy spełnić przy komunikacji słownej bez wykorzystania systemu nagłaśniającego również w pomieszczeniach, w których taki system jest. | |||||||||||||
| c | W przypadku pomieszczeń, w których wyłączną metodą zapewnienia zrozumiałości mowy jest zastosowanie systemu nagłaśniającego, wg PN-EN ISO 9921 [1], nie stawia się wymagań dotyczących wskaźnika transmisji mowy, STI, dla komunikacji słownej bez wykorzystania nagłośnienia. W takim przypadku, wymagania dotyczące czasu pogłosu, T, pozostają bez zmian. | |||||||||||||
| d | Zaleca się uwzględnić PN-EN 60268-16. | |||||||||||||
Pomiary akustyczne biurowców, hal, centrów handlowych, szpitali
Projektując pomieszczenia przeznaczone do komunikacji słownej (sale konferencyjne, biura typu open space, dworce, zadaszone obiekty sportowe etc.), należy uwzględnić zachowanie odpowiedniego czasu pogłosu w pasmach oktawowych w zakresie częstotliwości od 125 Hz do 8000 Hz. Uzyskanie wymaganych wskaźników akustycznych wewnątrz pomieszczeń jest możliwe przez właściwe uwzględnienie kształtu, wymiarów i kubatury pomieszczenia, rozmieszczenia i powierzchni ustrojów o właściwościach pochłaniających, odbijających czy rozpraszających oraz ograniczenie poziomu tła akustycznego dla wymaganych limitów, o których wspomniano wyżej. Wymagania związane z czasem pogłosu T i wskaźnikiem transmisji mocy STI definiuje się dla różnych funkcji pomieszczeń (np. sale i pracownie szkolne, sale audytoryjne, wykładowe, sale rozpraw, sale konferencyjne) i ich kubatury w m3. I tak dla sal konferencyjnych o kubaturze od 500 do 2000 m3 czas pogłosu T powinien być mniejszy niż 1 s, a wskaźnik STI powyżej 0,60.
Czas pogłosu T w pozostałych pomieszczeniach
| Lp. | Rodzaj pomieszczenia | Objętość lub wysokość maksymalna pomieszczenia | Czas pogłosu, T s |
|---|---|---|---|
| 1.1 | Sale gimnastyczne, hale sportowe i inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniu | ≤ 5 000 m3 | ≤ 1,5 |
| 1.2 | > 5 000 m3 | ≤ 1,8 | |
| 2.1 | Hale basenowe pływalni, parków wodnych i innych obiektów o podobnym przeznaczeniu | ≤ 5 000 m3 | ≤ 1,8 |
| 2.2 | > 5 000 m3 | ≤ 2,2 | |
| 3 | Sale w żłobkach i przedszkolach a | – | ≤ 0,4 |
| 4 | Świetlice szkolne a | – | ≤ 0,6 |
| 5 | Sale konsumpcyjne w stołówkach szkolnych a | – | ≤ 0,6 |
| 6.1 | Czytelnie, wypożyczalnie oraz pomieszczenia księgozbiorów z wolnym dostępem w bibliotekach a | ≤ 4,0 m | ≤ 0,6 |
| 6.2 | > 4,0 m | ≤ 0,8 | |
| 7.1 | Atria, hole, foyer i inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniu, wielokondygnacyjne strefy komunikacji ogólnej w centrach handlowych | ≤ 4,0 m | ≤ 1,2 |
| 7.2 | od 4,0 m do 16,0 m | ≤ 1,5 | |
| 7.3 | > 16,0 m | ≤ 1,8 | |
| 8.1 | Galerie wystawowe, sale ekspozycyjne w muzeach i inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniu b | ≤ 4,0 m | ≤ 1,5 |
| 8.2 | od 4,0 m do 16,0 m | ≤ 2,0 | |
| 8.3 | > 16,0 m | ≤ 2,5 | |
| 9.1 | Terminale pasażerskie portów lotniczych, dworce kolejowe i autobusowe: obszary komunikacji ogólnej, strefy odpraw pasażerów, odbioru bagażu, kas i informacji, poczekalnie. | ≤ 4,0 m | ≤ 1,2 |
| 9.2 | od 4,0 m do 16,0 m | ≤ 1,5 | |
| 9.3 | > 16,0 m | ≤ 1,8 | |
| 10 | Gabinety lekarskie i zabiegowe oraz inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniu | – | ≤ 0,8 |
| 11 | Pokoje biurowe i inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniu | – | ≤ 0,6 |
| 12 | Pokoje nauczycielskie, socjalne i inne pomieszczenia o podobnym przeznaczeniu w szkołach i przedszkolach | – | ≤ 0,6 |
| 13 | Sale konsumpcyjne w restauracjach | Określić indywidualnie | |
| 14 | Pomieszczenia sakralne, kościoły, kaplice | Określić indywidualnie | |
| 15 | Połączone pomieszczenia o różnej objętości i/lub o różnym przeznaczeniu spośród wymienionych powyżej | Określić indywidualnie w przedziale wartości odpowiednim dla połączonych pomieszczeń | |
| a | Dotyczy pomieszczeń wykończonych, umeblowanych i wyposażonych w sposób typowy dla przeznaczenia, łącznie z ruchomymi meblami i wyposażeniem, bez obecności ludzi. | ||
| b | Jeżeli pomieszczenie jest przeznaczone do komunikacji słownej lub instalacji dźwiękowych, należy zapewnić możliwość okresowego zmniejszenia czasu pogłosu, T, o 0,5 sekundy. | ||
Badania akustyczne określające czas pogłosu T należy wykonać w typowych warunkach funkcjonowania pomieszczenia zgodnie z metodą techniczną (PN-EN ISO 3382-1) lub metodą precyzyjną opisaną w PN-EN ISO 3382-2. W przypadku braku możliwości przeprowadzenia pomiarów w pomieszczeniu z wyposażeniem i umeblowaniem dopuszcza się skorygowanie wyników obliczeniami uwzględniającymi obecność tych elementów, a w szczególności ich chłonność akustyczną i wpływ na rozproszenie dźwięku.
Określenie wymaganej izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych i wewnętrznych na etapie projektowania
Zasady określania izolacyjności akustycznej ogólnie polegają na tym, że dysponując ustalonymi wartościami poziomów dźwięku wewnątrz pomieszczeń, trzeba w taki sposób dobrać izolacyjność akustyczną przegrody, aby ustalone limity wewnątrz nie zostały przekroczone. Dlatego też izolacyjność akustyczna elewacji zewnętrznych i wewnętrznych jest ściśle uzależniona od hałasu panującego poza budynkiem. Im głośniej na zewnątrz, tym wyższy jest wymagany wskaźnik izolacyjności akustycznej elewacji.
Wykonanie projektu akustycznego
W praktyce wykonanie projektu akustycznego zawiera kilka etapów prac. Pierwszym krokiem jest wykonanie pomiarów hałasu w obszarze planowanego przedsięwzięcia. Takie badania dokonuje się zgodnie z wytycznymi Ministra Środowiska (referencyjna metodyka wykonywania okresowych pomiarów poziomów hałasu wprowadzanego do środowiska w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych i linii tramwajowych oraz kryteria lokalizacji punktów pomiarowych) do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. Dz. U. z 2011 r. Nr 140, poz. 824 Załącznik nr 3, przy wykorzystaniu metodyki pomiaru poziomów ekspozycyjnych dźwięku w odniesieniu do pojedynczych zdarzeń akustycznych w czasie pomiaru trwającym 24 h lub pojedynczych zdarzeń akustycznych – w przypadku hałasu komunikacyjnego. Jeśli w obrębie planowanego budynku występują również źródła hałasu przemysłowego (centrale wentylacyjne, wentylatory przemysłowe), pomiary hałasu wykonuje się zgodnie z wytycznymi zawartymi w Metodyce referencyjnej wykonywania okresowych pomiarów hałasu w środowisku pochodzącego od instalacji lub urządzeń z wyjątkiem hałasu impulsowego, Załączniku nr 7 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014 r. Dz. U. z 2014 r., poz. 1542 – metodyka próbkowania lub pomiar ciągły trwający 24 h.
Znaczna część przypadków inwestycji obejmuje realizację budynków o wysokości kilku lub kilkunastu metrów. Powoduje to sytuację, że terenowy pomiar hałasu nie obejmuje najwyższych pięter planowanych budynków. Wtedy miarodajny poziom dźwięku należy określić na podstawie analiz symulacyjnych zawierających stworzenie cyfrowego modelu terenu (ulic, budynków). Zasięg hałasu zewnętrznego określa się w oparciu o metody obliczeniowe zalecane w dyrektywie 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. – dla hałasu przemysłowego – Polska Norma zgodna z Europejską PN-ISO 9613-2:2002 Akustyka, Zmniejszanie propagacji dźwięku na otwartej przestrzeni, Ogólna metoda obliczeń. Podstawą analiz akustycznych jest model obliczeniowy obejmujący przygotowany cyfrowy model terenu zakładu. 
Cyfrowy model terenu wykonuje się w oparciu o mapy zasadnicze i topograficzne. Model ten uwzględnia właściwości akustyczne terenu, a także lokalizację i kubaturę obiektów budowlanych.
Na podstawie wyznaczonych miarodajnych poziomów hałasu zewnętrznego na fasadzie projektowanego budynku określa się minimalne wartości wskaźników przybliżonej izolacyjności akustycznej dla przegród zewnętrznych poszczególnych kondygnacji i pomieszczeń projektowanego budynku zgodnie z obowiązującą Polską Normą PN-B-02151-3:2015-10 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród i elementów budowlanych. Wartości te gwarantować będą zachowanie właściwych standardów akustycznych wewnątrz pomieszczeń budynku określonych Polską Normą PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Część 2: Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach. Zgodnie z Polską Normą PN-B-02151-3:2015-10 wymagana izolacyjność akustyczna przegród wewnętrznych uzależniona jest od rodzaju pomieszczeń, jakie rozdziela.
Minimalne wartości wskaźników izolacyjności akustycznej
W tabeli 4 zestawiono minimalne wymagane wartości wskaźników oceny przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej przegrody wewnętrznej (R’A,1) dla przegród, jakie znajdują się lub mogą znaleźć się w projektowanym budynku biurowo-usługowym.
| Przegroda pomiędzy pomieszczeniami | Rodzaj przegrody | R’A,1 [dB] |
| pokój biurowy | pokój biurowy | ściana bez drzwi | ≥ 40 |
| strop | ≥ 50 | |
| pokój biurowy | obszar komunikacji ogólnej (korytarz, hol, klatka schodowa) | ściana bez drzwi | ≥ 40 |
| część pełna ściany z drzwiami | ≥ 40 | |
| drzwi | ≥ 30 | |
| strop | ≥ 50 | |
| pokój do prowadzenia rozmów poufnych (m.in. gabinet dyrektorski) | inne pomieszczenia biurowe lub obszar komunikacji ogólnej | ściana bez drzwi | ≥ 50 |
| część pełna ściany z drzwiami | ≥ 50 | |
| drzwi | ≥ 40 | |
| strop | ≥ 50 | |
| sala konferencyjna | sala konferencyjna | ściana bez drzwi | ≥ 48 |
| strop | ≥ 50 | |
| sala konferencyjna | obszar komunikacji ogólnej | ściana bez drzwi | ≥ 48 |
| część pełna ściany z drzwiami | ≥ 48 | |
| drzwi | ≥ 35 | |
| strop | ≥ 50 | |
| sala konferencyjna | pomieszczenie sanitarne | ściana bez drzwi | ≥ 50 |
| strop | ≥ 50 | |
| pomieszczenie biurowe | pomieszczenie sanitarne | ściana bez drzwi | ≥ 50 |
| strop | ≥ 50 | |
| ściana między zespołami pomieszczeń biurowych wykorzystywanych przez odrębnych użytkowników | ściana bez drzwi | ≥ 50 |
| pokój biurowy (o różnym przeznaczeniu) | pomieszczenie techniczne ze źródłami hałasu | ściana bez drzwi | ≥ 55* |
| strop | ≥ 55* | |
| pokój biurowy (o różnym przeznaczeniu) | sala klubowa, kawiarniana lub restauracyjna (działalność z udziałem muzyki i/lub tańca) | ściana bez drzwi | ≥ 60* |
| strop | ≥ 60* | |
| pokój biurowy (o różnym przeznaczeniu) | pomieszczenia handlowe, usługowe, w których zainstalowane urządzenia lub rodzaj wykonywanej pracy czy rodzaj prowadzonych zajęć ruchowych powodują powstawanie zakłóceń akustycznych w postaci dźwięków powietrznych i materiałowych | ściana bez drzwi | ≥ 60* |
| strop | ≥ 60* | |
| pokój biurowy (o różnym przeznaczeniu) | pomieszczenia handlowe, usługowe (inne niż powyżej) | ściana bez drzwi | ≥ 55* |
| strop | ≥ 55* |
OBJAŚNIENIA:
R’A,1 – wskaźnik oceny przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej przegrody wewnętrznej (RA,1,R w przypadku drzwi),
* – w sytuacji, gdy zainstalowane urządzenia lub rodzaj prowadzonej pracy/działalności wskazuje na powstawanie dużych zakłóceń akustycznych, wymagania należy ustalić indywidualnie, przy uwzględnieniu przewidywanych maksymalnych poziomów dźwięku w pomieszczeniu ze źródłami hałasu oraz rodzaju zakłóceń (np. uderzenia o podłogę, skoki, przesuwanie przedmiotów lub częste przemieszczanie się ludzi).
Przy doborze konkretnych rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych przegrody wewnętrznej, ze względu na wyżej przytaczane wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej, należy na podstawie kart katalogowych lub dostarczanych przez producenta wyników badań izolacyjności akustycznej określić wartość wskaźnika oceny izolacyjności akustycznej właściwej RA,1. Wartość ta podana może być bezpośrednio lub należy obliczyć ją ze wzoru:
RA,1 = RW + C [dB]
W przypadku gdy charakterystyka akustyczna produktu podana jest w postaci wskaźnika RW (C ; Ctr).
Dla przykładu:
| wartości podane w karcie katalogowej produktu: | wartość wskaźnika oceny izolacyjności akustycznej właściwej RA,1: |
|---|---|
| RA,1=42 dB | RA,1=42 dB |
| RW (C; Ctr= 43 (-1; -6) dB | RA,1= RW + C = 43 – 1 = 42 dB |
| RW=43(-1; -6) dB | RA,1=RW+C=43-1=42 dB |
Następnie wartość wskaźnika RA,1 należy sprowadzić do wartości projektowej RA,1,R, pomniejszając jego wartość o 2 dB:
RA,1,R = RA,1 – 2 [dB].
Tak obliczoną wartość wskaźnika izolacyjności akustycznej, po uwzględnieniu dodatkowo wpływu pośredniego, w tym bocznego przenoszenia dźwięku, można porównać z określonymi wymaganiami, pamiętając, że wskaźnik określający dobierane rozwiązanie (RA,1,R danego rozwiązania) powinien być większy lub równy wymaganej wartości R’A,1 odczytanej z tabeli 4:
RA,1,R danego rozwiązania ≥ R’A,1.
Aktualności
Audyty akustyczne instalacji przemysłowych
